KONIEC SEZONU ZIMOWEGO 23/24 DZIĘKUJEMY :) KONIEC SEZONU ZIMOWEGO 23/24 DZIĘKUJEMY :)
KONIEC SEZONU ZIMOWEGO 23/24 DZIĘKUJEMY :) KONIEC SEZONU ZIMOWEGO 23/24 DZIĘKUJEMY :)
skrzyczne
Wyciąg krzesełkowy na Skrzyczne

Wyciąg krzesełkowy na Skrzyczne

historia wyciągów

Pierwszy wyciąg narciarski (tzw. wyciąg saniowy) powstał w 1924 r. w Szwajcarii, w Crans. Wynalazek ten miał jednak małą przepustowość i zastosowanie ograniczone do równo opadających stoków. Dlatego też poszukiwano bardziej praktycznych urządzeń do transportu narciarzy. W taki sposób powstały wyciągi orczykowe i talerzykowe. Wyciąg orczykowy to patent szwajcarsko-niemiecki z 1934 roku (inż. Constam i firma Bleichert), a wyciąg talerzykowy to wynalazek inżyniera Jeana Pomagalskiego z 1935 roku. Firma założona przez tego wynalazcę polskiego pochodzenia istnieje do dziś i dalej nosi nazwę POMAGALSKI. Wkrótce potem powstały wyciągi krzesełkowe, a później gondolowe.

W branży kolejowo-linowej mówi się, iż są to koleje linowe krzesełkowe bądź gondolowe, wyprzęgane lub nie.

W Europie pierwszą kolej krzesełkową postawili w 1939 r. Czesi i to zaledwie kilka kilometrów za naszą południową granicą w Beskidzie Śląskim.

W Polsce przełomową inwestycją ukończoną w 1936 roku kolei na Kasprowy Wierch. Najpierw na Myślenickie Turnie dotarł pierwszy wagonik z pasażerami, a na Kasprowym Wierchu pasażerowie pojawili w niedzielę 15 marca 1936 roku. Budowa kolei trwała 227 dni, co stanowiło ówczesny rekord świata. Obydwa odcinki kolei miały łącznie 4290 m długości, a mieszczące po 33 pasażerów wagony mogły przewozić w każdym kierunku do 180 os/godz. Kolej na Kasprowy Wierch okazała się najbardziej rentowną w Europie. 

Do wybuchu II wojny światowej wybudowano jeszcze dwie koleje linowo-terenowe:

  • na Górę Parkową w Krynicy (1937 r.) i
  • na Gubałówkę w Zakopanem (1938 r.), oraz
  • dwa wyciągi saniowe: w Kotle Gąsienicowym i w Sławsku w Bieszczadach Wschodnich.[1]


Zapomniane już wyciągi saniowe byłby dziś nie lada atrakcją. Transport turystów odbywał się na saniach po śniegu, z wykorzystaniem liny i napędu elektrycznego. Z Kotła Gąsienicowego wybudowano 16-osobowy wyciąg saniowy na Kasprowy Wierch. Miał 300 m długości i pokonywał 125 m różnicy wzniesień, przy dochodzącym do 70 stopni nachyleniu stoku. Charakteryzował się małą przepustowością, funkcjonowaniem wyłącznie w sezonie zimowym oraz możliwością zastosowania tylko na równo opadającym stoku.

kolej krzesełkowa w szczyrku

Kolej krzesełkowa w Szczyrku, na Skrzyczne jest pierwszą w Polsce koleją krzesełkową. Pomysł jej powstania pojawił się w trakcie realizacji kolei gondolowej „Szyndzielnia”. Kolej wybudował w 1958 Mostostal we współpracy ze wschodnioniemiecką firmą VEB Maschinenbau z Lipska (dawniej Adolf Bleichert & Co.). Budowa wyciągu krzesełkowego na najwyższą górę Beskidu Śląskiego – Skrzyczne, była pierwszą narciarską inwestycją w Szczyrku. Potem powstawały kolejne wyciągi i trasy, w tym słynna wyczynowa trasa FIS z licencją międzynarodową. Dziś po kilku modernizacjach COS posiada na Skrzycznem całoroczną kolej linową o przepustowości 2400 osób na godzinę, podzieloną na dwa odcinki:
  • Szczyrk-Hala Jaworzyna – 4 osobowe krzesełko, z różnicą poziomów 406 metrów i długością 1592 metrów,
  • Jaworzyna–Skrzyczne – 4-osobowe krzesełko, z różnicą poziomów wynoszącą 295 metrów i długością 1170 metrów.

Przejechanie jednego odcinka trwa około 15 minut. Istnieje możliwość zakupu biletu na jeden odcinek w dowolną stronę lub na całą trasę ze Szczyrku na Skrzyczne i z powrotem.

BIBLIOGRAFIA:

Marek Baran: Koleje linowe i wyciągi narciarskie w Polsce. Historia i dzień dzisiejszy. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński, 2010, s. 119. ISBN 978-83-7729-036-1.