W małej miejscowości Bystra, zbaczając kilkaset metrów z drogi ze Szczyrku do Bielska, znajdziemy zabytkową Willę z ogrodem, w której blisko dwadzieścia lat żył i tworzył Julian Fałat. Miejsce to znane jest jako Fałatówka.
Ekspozycja stała Muzeum nie zachowuje pierwotnego wyglądu willi Fałata, chociaż wykorzystuje oryginalny układ wnętrz, kolorystykę ścian i elementy wyposażenia, a przede wszystkim obrazy artysty, dokumenty, dyplomy. Ekspozycja zawiera kilkadziesiąt obrazów Fałata.
Historia Juliana Fałata, wybitnego polskiego akwarelisty, jest bardzo interesująca. Malarz pochodził z ubogiej rodziny, a zajął się tak trudną techniką malarską, jak malowanie akwarelą głównie z powodów finansowych. Mimo, że bardzo wymagająca i niepozwalająca na popełnienie błędu, jest ona po prostu najtańsza. I to właśnie dzięki niej – i swoim niebywałym zdolnościom – Fałat osiągnął międzynarodowy sukces.
Wykształcenie artystyczne zdobył o własnych siłach, bez pomocy rodziny i stypendiów. Uczęszczał do Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Pracował w Odessie, studiował w Zurychu i Monachium, a potem w Rzymie.
Związał się potem ze środowiskiem artystów warszawskich. Aby móc się utrzymać, wykonywał sceny rodzajowe np. Obrazki z życia podwórzowego Warszawy.
W 1884 r. wyjechał na rok do Hiszpanii, a potem w podróż dookoła świata. Podróż tę udokumentował, wykonując akwarele, z których do dziś przetrwało zaledwie kilka. Po powrocie do Polski w 1887 r. w malarstwie Fałata pojawiły się sceny myśliwskie.
W latach 1886-1895 pracował na dworze cesarza Wilhelma II w Berlinie. Zdobywał medale na wystawach w Berlinie, Monachium i w Wiedniu. W kwietniu 1895 został dyrektorem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, w której przeprowadził reformę, wprowadzając nowych profesorów. Powołana została katedra pejzażu, którą objął Jan Stanisławski. Był jednym z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”.
Julian Fałat ożenił się z Włoszką Marią Luizą Comello Stuckenfeld, z którą doczekał się trojga dzieci.
W jego malarstwie pojawił się zimowy pejzaż. Fałat malował także motywy krakowskie – widoki na mury miejskie, malowane z okien pracowni w różnych porach dnia (np. „Autoportret na tle panoramy Krakowa z pracowni”).
Wyjeżdżał często do Zakopanego, a w jego twórczości pojawiały się pejzaże górskie (Dolina Kościeliska, Pod Nosalem).
Willę z pracownią w Bystrej zbudował w 1902 r., a po rezygnacji ze stanowiska rektora ASP, zamieszkał tu na stałe. Został pochowany na cmentarzu w Bystrej.
