Skitury, narty biegowe czy może zjazdówki? Żeby zacząć przygodę z narciarstwem, trzeba najpierw wybrać najlepszą dla siebie konkurencję, a później dobrać narty, które będą odpowiednio dopasowane do potrzeb i umiejętności. W artykule przedstawiamy najpopularniejsze rodzaje nart przystosowane do różnych technik i stylów jazdy.
Narciarstwo alpejskie to nic innego jak słynne „szusowanie” (czyli szybki zjazd w dół) po ośnieżonych stokach lub sztucznie naśnieżanych trasach narciarskich. Narty przeznaczone do uprawiania tej dyscypliny (inaczej narty zjazdowe) są wąskie i krótkie, a ich krawędzie są ostro zakończone. Wiązania zapewniają sztywne mocowanie butów, jednak w razie upadku narty odpinają się, co pozwala uniknąć poważnej kontuzji. Narty zjazdowe mogą mieć standardowy, prosty kształt lub taliowaną budowę, która charakteryzuje się zwężeniem na środku i rozszerzonymi końcami (tzw. dzioby i piętki).
Narty taliowane są obecnie znacznie bardziej popularne, ponieważ ułatwiają skręcanie. Narciarz stosuje tutaj tzw. technikę carvingową (dlatego ten rodzaj nart nazywa się carvingowymi), która polega na jeździe z krawędzi na krawędź, balansując całym ciałem. Skręcanie na nartach klasycznych jest trudniejsze, ponieważ zmiana kierunku jazdy wymaga rotacji stóp. Ponadto narty carvingowe zapewniają większą stabilność, więc doskonale nadają się dla osób, które dopiero uczą się jazdy na nartach. Poniżej prezentujemy różne modele nart zjazdowych.
Narty typu easycarver to doskonała propozycja dla nowicjuszy, ponieważ są lekkie i nie sprawiają problemów przy skręcaniu. Z uwagi na dość krótki kształt i dużą elastyczność sprawdzą się głównie na przygotowanych stokach o niskim poziomie trudności.
Narty typu allround charakteryzują się uniesionymi dziobami, dobrą elastycznością i niewielkim promieniem skrętu (12-13 m). To bardzo wszechstronne narty, ponieważ można używać ich także do narciarstwa biegowego czy nawet nauki jazdy (takie narty ułatwiają skręty i nie wymagają nadzwyczajnych umiejętności). Co ważne, narty allround są dość przystępne cenowo, dzięki czemu doskonale nadają się na początek przygody z narciarstwem.
Narty o szerszym promieniu skrętu (15-21 m) i niewielkiej wadze. Łatwo je rozpoznać, ponieważ mają dość długi i szeroki kształt, a oba końce (dzioby i piętki) są uniesione. Producenci stosują również dodatkowe rozwiązania, dzięki którym jazda jest płynniejsza i bardziej komfortowa. Narty typu allmountain zachowują się dynamicznie zarówno na przygotowanych trasach, jak i na dziewiczych stokach czy muldach.
W tej kategorii można znaleźć już narty dla zaawansowanych narciarzy i osób, które startują w profesjonalnych zawodach. Modele typu race przeznaczone są do szusowania po przygotowanych trasach narciarskich, zwłaszcza na stokach o dużym kącie nachylenia. Można tutaj wyróżnić krótkie narty slalomowe (promień skrętu 11-14 m) oraz długie narty gigantowe (promień skrętu 15-23 m). Te pierwsze są bardziej zwrotne, z kolei drugie zapewniają szybką, ale i bardzo stabilną jazdę. Narty typu race umożliwiają osiąganie ponadprzeciętnych prędkości, dlatego wymagają dużego doświadczenia i umiejętności.
Jak sama nazwa wskazuje, są to jazdy przystosowane do jazdy freestyleowej, która polega na wykonywaniu rozmaitych trików z zastosowaniem ramp, skoczni, boxów czy poręczy. Takie narty są szczególnie narażone na uszkodzenia mechaniczne i w związku z tym muszą mieć bardzo wytrzymałą konstrukcję. Ten typ nart można polecić przede wszystkim tym osobom, które zamierzają korzystać ze snowparków.
Z kolei ten typ nart będzie odpowiedni dla osób, które stronią od zatłoczonych wyciągów narciarskich i lubią wybrać się w dziewiczy teren. Dzięki dużej szerokości i zastosowaniu rockera (przód unosi się wcześniej i mocniej niż w innych nartach) narty freeride nie zapadają się w miękkim śniegu, więc doskonale sprawdzają się na nieprzygotowanych stokach. Rocker został zastosowany również z tyłu, aby narciarz mógł jechać także do tyłu. Niestety z uwagi na wzmocnioną konstrukcję narty freeride są znacznie droższe niż klasyczne.
Nart typu fun-carver mają maksymalnie metr długości, choć są przeznaczone dla osób dorosłych. Z uwagi na niewielki rozmiar i wąski promień skrętu doskonale nadają się do wykonywania szybkich skrętów o promieniu maksymalnie 12 metrów. Polecane są osobom początkującym, które mogą mieć problem z opanowaniem klasycznych nart. Jednak fun-carvery zapewnią świetną zabawę także doświadczonym narciarzom, którzy chcieliby spróbować jazdy z mocno przechylonym ciałem (fun-carverzy często wręcz „szorują” rękawicą po stoku) i z bardzo intensywnie odczuwalną siłą odśrodkową.
Narty przystosowane do jazdy telemarkowej (czyli z uniesionym kolanem podczas skrętu) są bardzo wytrzymałe i elastyczne, a także dość lekkie. Charakterystyczną cechą jest wiązanie pozwalające na swobodne uniesienie pięty. To niezbędne rozwiązanie, ponieważ w narciarstwie telemarkowym pięta znajdująca się od wewnątrz podczas skrętu jest uniesiona i wchodzi pod ciało narciarza.
Nie wszyscy chcą szusować z zawrotną prędkością czy wykonywać widowiskowe ewolucje. Nie brakuje osób, które wolą spokojniejsze, a jednocześnie wymagające fizycznie narciarstwo biegowe. Klasyczna odmiana tej konkurencji polega na poruszaniu się po trasie z wyciętymi rowkami. Narciarz wykonuje wówczas podobne ruchy jak przy zwykłym biegu. Narciarstwo klasyczne można uprawiać również stylem łyżwowym, w którym narciarz porusza się podobnie jak łyżwiarze. W obu przypadkach korzysta z się długich i wąskich nart, które zapewniają dobrą przyczepność i pozwalają na utrzymanie właściwego toru jazdy.
W narciarstwie biegowym można wyróżnić trzy podstawowe modele nart:
Narty sportowe przeznaczone są do poruszania się stylem klasycznym (narty prowadzone równolegle) lub łyżwowym (narty prowadzone szeroko, z rozstawionymi dziobami) po dobrze utrzymanych trasach.
Narty śladowe to narty z łuską w środkowej części pod wiązaniem, która pozwala odbić się od śniegu i przejść do marszu lub biegu, odpowiednie do jazdy po torze i poza nim.
Narty back country to narty z metalowymi wzmocnieniami, które zwiększają przyczepność, przeznaczone dla doświadczonych miłośników jazdy po górskich szlakach.
Narty nie muszą służyć wyłącznie do szybkich zjazdów czy biegania po przygotowanych trasach. Można je wykorzystać także w celach turystycznych. Lekkie i szerokie narty skiturowe doskonale nadają się do zwiedzania górskich szlaków. Charakterystyczne dla tego modelu nart są wiązania turowe (unoszona pięta) oraz pasy z materiału doklejane od ślizgu (tzw. foki). Dzięki odpowiedniej konstrukcji narciarz nie zapada się w miękkim śniegu i może przemierzać teren o zróżnicowanym ukształtowaniu (także strome podejścia i zjazdy). W bardziej zaawansowanej formie skituringu (tzw. skialpiniźmie) narciarze pokonują bardzo trudne trasy, które wymagają użycia sprzętu wspinaczkowego.
Nie ma żadnego przymusu, aby kobiety korzystały z nart typu lady. Warto jednak wiedzieć, że narty przeznaczone dla pań są lżejsze i krótsze niż narty męskie czy typu unisex. Czasami można też zauważyć różnicę w taliowaniu lub umiejscowieniu wiązań (w niektórych nartach dla kobiet wiązania są bardziej z przodu). Niektóre modele są bardziej elastyczne, przez co doskonale nadają się do spokojnej, rekreacyjnej jazdy. Z kolei inne są sztywniejsze, dzięki czemu narciarka zyskuje większą stabilność przy bardziej dynamicznej jeździe.
